Żywa Historia

Rekonstrukcje historyczne - jak podaje Wikipedia -  to zbiór działań, podczas których ich uczestnicy odtwarzają w strojach i za pomocą artefaktów wytworzonych współcześnie, względnie oryginalnych, konkretne wydarzenia z przeszłości (najczęściej bitwy) lub różnorodne aspekty życia w wybranym okresie historycznym.

No cóż na świecie takie działania były znane już w starożytności gdy np. w Rzymie w amfiteatrze odtwarzano rekonstrukcje wielkich bitew gdzie oczywiście Rzym zwyciężał  ;) .

 W Polsce początki ruchu przypadają na lata 70-te, gdy zorganizowano imprezę na zamku w Gołubiu – Dobrzyniu. Na dobre jednak polski ruch rekonstrukcji historycznych narodził się na początku lat 90- tych. Podobno pierwszym zarejestrowanym stowarzyszeniem było „Bractwo miecza i kuszy”, które w 1992 roku zorganizowało turniej upamiętniający bitwę pod Grunwaldem, dając w ten sposób początek imprezie organizowanej do dzisiaj. Kolejnymi były „Bractwo Zamku Chojnik”, „Bractwo Zamku w Gniewie” , „Smocza Kompania”...  

 Wedle spisu Bagrita, najwięcej nowych grup rekonstrukcyjnych – aż 187 – pojawiło się w latach 2002-2004. Obecnie można przyjąć, że w kraju działa ich około 400. Dane te są z pewnością niepełne, ponieważ ciągle powstają nowe, już istniejąc ulegają podziałom czy likwidacji. 

 Na świecie można znaleźć grupy zajmujące się odtwarzaniem różnorodnych okresów historycznych od pradziejów do XX wieku. W Polsce dotychczas skrystalizowały się następujące nurty rekonstrukcji, które przedstawiają się następująco:

1. antyczny (pradziejowy) - obejmuje zasadniczo okres do upadku cesarstwa zachodniorzymskiego
2. wczesnośredniowieczny - dotyczy okresu od wędrówek ludów (choć ta często klasyfikowana jest do poprzedniej epoki) do końca XI wieku
3. trzynastowieczny - epoka "długich kolczug i hełmów garnczkowych" obejmuje czasy od końca XI wieku do początków wieku XIV.
4. późnośredniowieczny - tzw. okołogrunwaldzki - to okres zasadniczo od połowy XIV do okolic roku 1420.
5. schyłek średniowiecza - 1420-1500
6. siedemnastowieczny - czasy przedstawione w słynnej Trylogii Sienkiewicza
7. napoleoński, choć jest to nazwa umowna, gdyż w Polsce obejmuje on okres od końca XVIII wieku do 1831 roku;
8. dwudziestowieczny, najliczniej reprezentowany przez środowiska nawiązujące do tradycji polskiej kawalerii oraz grupy odtwarzające II wojnę światową.                                                                                                                     

Dzisiaj w grupach rekonstrukcji bierze udział bardzo dużo ludzi, nie tylko rekonstruktorów, wiele imprez jest cyklicznych, sam ruch jest bardzo rozwinięty i spopularyzowany. Niemal każdy duży obiekt historyczny koncentruje wokół siebie grupę rekonstruktorów, którzy organizują mniejsze bądź większe festiwale, festyny, spotkania etc.

Z badań wynika, że około 1% dorosłych uczestniczy czynnie w jakiejś formie rekonstrukcji. No cóż może i że żywa historia obejmuje niezbyt dużą niewielką grupę aktywnych uczestników, jednak trzeba przyznać że  silnie oddziałuje na społeczeństwo oraz znaczną część opinii publicznej. Istnieje sporo relacji z różnych inscenizacji historycznych w mediach, chociażby coroczne sprawozdania z Festiwalu Wikingów i Słowian odbywającego się na wyspie Wolin czy z Bitwy pod Grunwaldem.